Kategorie produktowe

Nieruchomości
Wyprzedaże

Kategorie produktowe

Amulety i symbole
Antyki azjatyckie
Biżuteria
Druki i fotografie
Folklor
Relikty historii
Meble i akcesoria
Militaria
Nieruchomości
Religie
Stroje i akcesoria
Sztuka użytkowa
Sztuki piękne
Technika
Usługi
Varia - różności
Wyprzedaże
Koszt przesyłki

Banknot Polski 50 złotych “Krakowskie” z 1941 Generalna Gubernia

Opis

Historia emisji banknotów Banku Emisyjnego w Polsce

Bank Emisyjny w Polsce, jako nowa instytucja emisyjna Generalnego Gubernatorstwa, został powołany w Krakowie zarządzeniem Hansa Franka z 15 grudnia 1939 r. Bank ten wprowadził na terenie GG walutę okupacyjną pod tradycyjną nazwą złotego (Zloty) podzielonego na 100 groszy (Groschen)[1]. W ciągu ponad pięcioletniej historii Generalnego Gubernatorstwa pojawiły się dwie emisje banknotów[3]:

  • pierwsza, z datą 1 marca 1940 r., wprowadzana do obiegu od 27 marca 1940 r[1]. (wg innych źródeł[4] od 8 kwietnia 1940 r.), obejmująca pełny zestaw nominałów, a więc[4]:
    • 1 złoty
    • 2 złote
    • 5 złotych
    • 10 złotych
    • 20 złotych
    • 50 złotych
    • 100 złotych
    • 500 złotych.
  • druga, z datą 1 sierpnia 1941 r., na którą składały się tylko wybrane nominały, w tym istotnie zmodyfikowany banknot stuzłotowy[5]:
    • 1 złoty
    • 2 złote
    • 5 złotych
    • 50 złotych (wprowadzony w październiku 1942 r[6].)
    • 100 złotych (wprowadzony w maju 1944 r[7].).

Projektantem banknotów był Leonard Sowiński, który przystosował i przerobił wzory Wacława Borowskiego kilku przedwojennych banknotów II Rzeczypospolitej[8]. Generalnie zostało zachowane optyczne podobieństwo nowych znaków pieniężnych do tych kursujących w II Rzeczypospolitej z wyjątkiem 100-złotówki, oraz 500-złotówki z datą 28 lutego 1919, które miały całkowicie odmienne grafiki[9]. Na awersie przedstawiano zazwyczaj wizerunki postaci (popiersia), na niektórych zaś również personifikacje. Zwraca uwagę, że usuwając orła polskiego i znane postacie historyczne jak, Bolesław Chrobry, czy Józef Poniatowski, pozostawiono niektóre dotychczasowe wyobrażenia, najwyraźniej nie rozpoznając np. Emilii Plater. Symbolika mocarnego dębu na wybrzeżu morskim z przedwojennego stuzłotowego banknotu projektu Mehoffera została prawidłowo odczytana przez okupanta i zastąpiona innymi wyobrażeniami różnymi w zależności od emisji tego nominału. Najwyższy nominał – 500 złotych – miał na awersie wizerunek górala, a na rewersie – Tatry, stąd potocznie nazywano go też góralem. Na rewersie innych nominałów umieszczono głównie charakterystyczne budowle krakowskie (50 złotych – Sukiennice, 20 złotych – Wawel). Na rewersie banknotu 100 złotych pierwszej emisji umieszczono widok budynku dawnego Banku Polskiego położonego przy Placu Bankowym w Warszawie, zaś na drugiej emisji – widok z Wysokiego Zamku panoramy Lwowa, który znalazł się w granicach Generalnego Gubernatorstwa po 22 czerwca 1941 r[3][8].

Na banknotach widniały podpisy[3]:

Od nazwiska prezesa banknoty nazywano potoczne młynarkami, a od siedziby banku złotymi krakowskimi. Generalnie młynarki były pozytywnie ocenianym przez ludność znakiem płatniczym[1][10].

W 1940 r. wyemitowano banknoty o łącznej wartości 1,996 mld złotych[1]. Pod koniec okresu Generalnego Gubernatorstwa łączna wartość krążących w obiegu papierowych pieniędzy obu emisji wyniosła już 10,183 mld złotych[1].

Pierwsze banknoty (emisji 1940 r.) były drukowane w Wiedniu[9]. Pierwotnie druku miała dokonać państwowa drukarnia Rzeszy (niem. Reichsdruckerei) w Berlinie, ale ze względu na dużą liczbę innych zleceń nie była w stanie wykonać tego zamówienia w określonym terminie. Z tego powodu zlecono przeprowadzenie druku w Wiedniu. Charakter druku, wykonanie giloszy, jak i użytych czcionek do numeracji banknotów wskazuje na drukarnię Giesecke & Devrient w Wiedniu, filię Typographisches Institut Giesecke & Devrient w Lipsku. Najprawdopodobniej drukarnia państwowa w Wiedniu (Staatsdruckerei) jako podwykonawcę wynajęła właśnie filię zakładu z Lipska[9].

Drugą emisję, tę z rokiem 1941, drukowano już w Generalnym Gubernatorstwie – niskie nominały w Zakładach Graficznych Banku Emisyjnego w Krakowie, wyższe zaś w drukarni Staatsdruckerei und Münze (niemiecka nazwa przedsiębiorstwa, do którego włączono między innymi PWPW) w Warszawie, a po zniszczeniu drukarni w czasie powstania warszawskiego druk przeniesiono do Krakowa[9].

W końcowych latach Generalnego Gubernatorstwa planowano również wprowadzenie banknotu o nominale 1000 złotych z podobizną krakowiaka, tzw. Krakauera[3].

Znane są liczne fałszerstwa wszystkich banknotów serii pierwszej oraz nominałów od 5 złotych w górę serii drugiej[11][12].

39.00

Dostępność: 1 sztuka
Wysyłka w:   72 godzin

Banknoty w barzdo dobrym stanie lecz nie idealne – z paczki bankowej.
Banknoty ponumerowane ołówkiem w prawym górnym rogu.
Przy wpłacie prosze doliczyć koszt przesyłki poprzez dodanie do koszyka wybranej formy.

Poleć znajomemu

ostatnio oglądane

ostatnio dodane

oferty specjalne

TRANSLATE